مصرف ذرات سیلیکای متخلخل می‌تواند برای کاهش وزن مفید باشد

ذرات متخلخل سیلیکا که از دانه‌های خالص ماسه به وجود می‌آیند، ممکن است در آینده بتوانند برای کاهش وزن به کمک ما بیایند. محققان در آزمایش‌های حیوانی و مدل‌سازی‌های کامپیوتری نشان داده‌اند که این ماده می‌تواند جلوی هضم برخی از مواد غذایی مثل چربی، کلسترول و شکر در معده و روده را بگیرد و مانع از افزایش وزن شود.

محققان مجموعه‌ای از سیلیکاها را در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف در یک شبیه‌سازی برای سیستم گوارش انسان قرار دادند. نتیجه این بود که این ماده می‌توانست در اغلب اوقات جلوی فرآیند هضمی را بگیرد که معمولا از طریق برخی آنزیم‌ها باعث تجزیه چربی، کلسترول، نشاسته و شکر در معده و روده می‌شوند.

نکته جالب این‌جاست که اندازه این نانوذرات تعیین می‌کند که تا چه حد جلوی هضم مواد گرفته شود. البته دانشمندان اذعان کرده‌اند که مدل آن‌ها برای شبیه‌سازی تمام پیچیدگی‌های سیستم گوارش انسان بسیار ساده بوده، اما با توجه به چالش‌هایی که در زمینه آغاز کارآزمایی‌های بالینی وجود دارد، آن‌ها فعلا راهی جز شبیه‌سازی و آزمایش روی حیوانات نداشته‌اند.

استفاده از سیلیکای متخلخل در حیوانات موفق بوده است

این احتمال وجود دارد که سیلیکای متخلخل به طرق دیگر هم موجب کاهش وزن شوند، و حالا این یافته‌های جدید زیربنای مستحکم‌تری را برای مطالعات بعدی فراهم می‌کند. محققان پیش‌تر در سال 2014 فهمیده بودند که موش‌ها در صورت استفاده از نانوذرات سیلیکای متخلخل حتی با وجود مصرف رژیم‌های پرچربی افزایش وزن بسیار کمتری دارند. به‌علاوه، درصد چربی در کل بدن آن‌ها هم کمتر می‌شود.

تحقیقات بعدی روی موش‌ها هم همین مسئله را تایید کرد. در سال 2020 اولین آزمایش بالینی روی 10 انسان مبتلا به چاقی نشان داد که نانوذرات سیلیکای متخلخل می‌تواند سطح گلوکز و کلسترول خون را کاهش دهد. استفاده از این ماده همچنین باعث ناراحتی‌های شکمی یا تغییر در عادات روده نشد.

نویسندگان پژوهش حاضر می‌گویند بهترین سیلیکا ظاهرا سیلیکایی است که عرض حفره‌های آن بین 6 تا 10 نانومتر است. این حفره‌ها صرفا آنزیم‌ها را به دام نمی‌اندازند و کارکردهای پیچیده‌تری دارند. مثلا بعضی از آن‌ها برای جلوگیری از هضم نشاسته ایده‌آل بوده‌اند، اما برای ایستادگی در برابر هضم چربی بیش از حد بزرگ بوده‌اند.

حالا محققان باید این نظریه را روی مدل‌های حیوانی آزمایش کنند تا ببینند که آیا دوباره به همین نتایج می‌رسند یا خیر. نتایج این مطالعات در مجله Pharmaceutics منتشر شده است.