وزیر صنعت، معدن و تجارت کشور چندی پیش به امکان تردد خودروهای مناطق آزاد در سایر نقاط کشور اشاره کرد. به گفته وی: «طبق شرایطی، مجوز پلاک‌گذاری خودروهای مناطق آزاد صادر می‌شود.» ساعاتی پیش سرانجام شرایط دریافت پلاک ملی برای این ماشین‌ها اعلام شد؛ مصوبه‌ای که می‌تواند به نفع مالکان فعلی خودروهای موجود در منطقه تمام شود، اما تأثیرگذاری آن بر بازار ملتهب خودروی کشور در هاله‌ای از ابهام است.
در راستای بهبود عرضه خودرو و کمک هرچند جزئی به تعادل بازار، وزیر صمت پیشنهاد تردد خودروهای مناطق آزاد در سطح کشور را مطرح کرد. این پیشنهاد، مورد رضایت هیئت وزیران قرار گرفته و به‌عنوان یک مصوبه به امضا رسیده است. طبق مصوبه جدید، مجوز پلاک‌گذاری خودروهای مناطق آزاد بسته به شروطی صادر می‌شود.
براساس مصوبه جدید هیئت دولت و طبق قوانین موجود، خودروهای مجازی که هم‌اکنون در مناطق آزاد صنعتی و تجاری درحال استفاده هستند، پس از پرداخت کلیه عوارض و بدهی‌های مربوطه و حقوق ورودی (اعم از حقوق گمرکی و سود بازرگانی مصوب) قادر به شماره‌گذاری و تردد در سطح کشور خواهند بود.
بد نیست بدانید مصوبه جدید هیات دولت، در واقع اصلاحیه‌ای بر متن آیین‌نامه واردات خودرو به حساب می‌آید که بند ۵ آن مربوط به خودروهای مناطق آزاد می‌شود. ضمن اصلاح این بند و تعیین شرایط برای صدور جواز جهت پلاک گذاری خودروهای مناطق آزاد، قید شده که خودروهای مستثنی شده از حکم بند (۱) تفاهم‌نامه مشترک شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و گمرک جمهوری اسلامی ایران به شماره ١۴٠٢/١٠/١۴٣٠ تاریخ ١٠ خرداد ١۴٠٠ مشمول حکم این بند نخواهند بود.
قیمت خودروها از طریق سامانه مرتبط با سازمان امور مالیاتی کشور و ضمن محاسبه حقوق و عوارض گمرکی خودروها با رعایت ماده ۱۴ قانون امور گمرک مصوب ۱۳۹۰ مشخص می‌شود. اطلاعات قیمتی در این سامانه باید به طور مداوم مورد اصلاح و به‌روزرسانی قرار گیرند.
صدور مجوز پلاک گذاری خودروهای مناطق آزاد و امکان تردد آن‌ها در سطح کشور، در ظاهر به افزایش عرضه همین‌طور افزایش تنوع خودرو در بازار کمک می‌کند. ظاهرا وزارت صمت از هر راهکاری بهره می‌گیرد تا بتواند بازار خودرو را به حالت تعادل نزدیک کند.
نکته مهم در این میان آنکه هنوز جزییات و ضوابط فنی تردد خودروهای مناطق آزاد در سرزمین اصلی به شکل شفاف اعلام نشده است. برای مثال واردات خودروهای آمریکایی به این مناطق صورت می پذیرفت اما آیا امکان تردد این خودروها در تمامی کشور وجود خواهد داشت؟
از طرف دیگر واردات خودرو به مناطق آزاد نیز از سال 97 متوقف شده است و خودروهای موجود در بازار منطقه اکثرا بیش از 5 سال سن دارند و مشخص نیست محدوده سنی زیر 5 سال برای عرضه این خودروها رعایت خواهد شد یا خیر؟
همچنین باید تاکید کرد که در مناطق آزاد کشورمان هم اکنون خودرو مازاد نیازی وجود ندارد و تمامی خودروها در حال تردد و استفاده توسط مالکین شخصی اند، از این رو با صدور مجوز شماره گذاری، تنها مالکین این دست خودروها هستند که می توانند از مزایای تردد با خودرو خارجی خود در خیابان های کشور استفاده نمایند و طبیعتا چنین مجوزی به افزایش قابل توجه قیمت چنین خودروهایی منجر خواهد شد.
از طرف دیگر شمار اندک این خودروها در مقایسه با نیاز چند صد هزار دستگاهی بازار، قاعدتا نمی تواند دردی از التهاب قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی های قدیمی دوا کند و بعید است که تاثیر چندانی بر شرایط بازار خودرو ایران داشته باشد.
<دیجیاتو / منبع
